Cà phê hữu cơ (organic coffee) được hiểu là một loại cà phê sạch, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hay bất cứ loại phân bón tổng hợp, hóa chất nào trong quá trình canh tác. Cây cà phê phát triển được quản lý theo tiêu chuẩn canh tác hữu cơ từ việc quản lý cỏ dại, phân bón phải đạt chứng nhận hữu cơ, nước tưới, vành đai bảo vệ vùng nguyên liệu hữu cơ. Ngoài vùng nguyên liệu canh tác đạt chứng nhận hữu cơ thì quá trình chế biến cà phê hữu cơ, như nước rửa, giàn phơi, kho bảo quản, máy xát thóc lấy nhân xanh và rang xay, bao bì đóng gói….tất cả phải đáp ứng tiêu chuẩn để an toàn mới xếp hạng cà phê đạt hữu cơ.

Từ năm 2023 Pun Coffee đã triển khai xây dựng vùng nguyên liệu cà phê hữu cơ trên nền tảng cà phê đang thu hoạch với diện tích 15ha nằm tại thôn Xa Ry xã Hướng Phùng tỉnh Quảng Trị liên kết cùng 5 hộ nông dân.  Trong khuôn khổ bài viết này, Pun  chia sẽ quá trình thực hiện canh tác chế biến cà phê hữu cơ từ Pun Coffee.

1. Chuyển đổi vùng nguyên liệu đang thu hoạch sang vùng nguyên liệu hoạch định canh tác cà phê  hữu cơ.

Trong quán trình đánh gia vùng nguyên liệu cà phê xây dựng tiêu chuẩn cà phê hữu cơ, Pun Coffee đưa ra các tiêu chí xem xét như sau:

• Khu vực vùng nguyên liệu được quy hoạch canh tác hữu cơ.

• Chủ đầu tư vườn cam kết thực hiện chuyển đổi canh tác cà phê hữu cơ.

• Vành đai bảo vệ vùng nguyên liệu (vùng đệm chuyển tiếp)

• Số năm tuổi cây, và số lượng cây cà phê trên vườn.

• Vườn có bao nhiêu loài cây ngoài cây cà phê (thực hiện kiểm đếm cây và đánh giá chất lượng cây trồng trong vườn)

• Nguồn nước tưới ( Ở vùng cà phê Khe Sanh người nông dân canh tác cà phê hầu như không thực hiện tưới )

• Chất lượng đất canh tác (Việc xem xét chất lượng đất canh tác nhằm đánh giá bước đầu tính toán thời gian chuyển đổi chất lượng đất canh tác…..đối với những vùng đất lâu năm sử dụng nguyên liệu phân bón hóa học, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu ….trong canh tác cà phê phải mất rất nhiều thời gian chuyển đổi, vì giai đoạn chuyển đổi này sẽ ảnh hưởng lớn đến sản lượng, chất lượng quả cà phê và điều này dể ảnh hưởng đến tâm lý chủ vườn…..)

• Lựa chọn phân bón chăm sóc vườn cà phê (Phân phải đạt chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ)

Những tiêu chuẩn này là bước đầu trong quá trình chuyển đổi vùng cà phê đang thu hoạch sang vùng nguyên liệu cà phê hữu cơ.

2. Tập huấn về nguyên tắc canh tác cà phê hữu cơ cho nông hộ tham gia và nông hộ có vườn cà phê đang canh tác  liền kề.

Pun Coffee mời đơn vị đánh giá độc lập Công ty Nho Nho tổ chức tập huấn hướng dẫn người nông dân thực hiện việc chuyển đổi theo quy trình sau:

• Quản lý cỏ dại: Cỏ sẽ được phát tay hoặc máy, cỏ sau khi phát được phơi ải và sau đó vùi đất tạo sinh khối sinh mùn dinh dưỡng cho đất.

• Bón phân: Phân sau khi được đánh giá tiêu chuẩn hữu cơ sẽ được đưa vào sử dụng chăm sóc vườn. Đối với người nông dân làm cà phê ở Hướng Phùng, thói quen bón phân cà phê là ném (đôi phân) gốc hoặc ném phủ điều này khiến phân bay hơi, nên với vùng nguyên liệu cà phê canh tác hữu cơ và các vùng nguyên liệu cà phê canh tác đa dạng sinh học thuộc quản lý của Pun Coffee sẽ thực hiện việc tạo bồn rồi mới bỏ phân lấp đất….

• Cắt cành tạo táng cho cây cà phê.

• Thu hái. Việc thu hái phải là quả chín đỏ 100%, rổ thu hái và bao đựng nguyên liệu quả cà phê  phải sạch sẽ 

• 

Vùng nguyên liệu cà phê đang canh tác chuyển từ canh tác truyền thống sang canh tác hữu cơ thường sẽ mất từ 2-3 năm tùy theo các thức canh tác trước đây của chủ vườn.  Vùng cà phê arabica Khe Sanh tại Hướng Phùng, thói quen canh tác của người nông dân là không tưới vườn như các vùng cà phê khác, cây cà phê sẽ được nước trời (tưới vào mùa mưa) 3. Chế biến cà phê hữu cơ. Với chế biến cà phê hữu cơ tuân thủ quy tắc sau:

• Nước sử dụng trong quá trình chế biến cà phê là nước phải đạt chuẩn chất lượng an toàn.

• Hệ thống phơi sấy

• Hệ thống máy xát quả phải vệ sinh kỹ trước bằng cồn sinh học trước khi đưa cà phê vào xát quả

• Hệ thống rang xay và đóng gói.

Với Pun Coffee hệ thống nước sử dụng trong chế biến cà phê là nước tử chảy trong mạch đất vườn, loại nước bày đã được kiểm định chất lượng an toàn. Cà phê sau khi đưa về cơ sở sản xuất sẽ được rửa sạch vớt nổi và loại bỏ những quả đỏ úng nẫu, bầm dập….sau đó cho vào túi bóng lên men, khi pH về chuẩn chúng tôi tiến hành phơi các giai đoạn khác nhau, phơi nhanh – phơi chậm – nghỉ giữa kì – kết thúc giai 

Với cà phê hữu cơ Pun Coffee đang thực hiện chế biến theo hai phương pháp là lên men trong quả phơi nguyên trái (Natural fermentation) và phương pháp chế biến Honey. Sau giai đoạn chế biến nhân xanh, cà phê thóc được đưa vào hồi hương nghỉ cuối kì. Hạt cà phê được xay thóc nhặt lỗi kĩ càng trước khi đưa vào rang xay đóng gói theo từng nhu cầu.

Giá trị hạt cà phê hữu cơ đối với người tiêu dùng

Cà phê được xem là sản phẩm thiết yếu đứng sau lương thực, nó thể hiện thông qua giá trị tiêu dùng tăng hàng năm, có nhiều khách hàng chia sẽ rằng không thể thiếu cà phê khi ngày mới bắt đầu. Chính sự tất yếu cà phê nên việc lựa chọn chất lượng cà phê cho nhu cầu là điều mà Pun thường hay chia sẽ khách hàng đặc biệt trong giai đoạn hiện nay cà phê đang ngày càng tăng giá thì việc một ly cà phê giá rẻ giá như trước đây thì chất lượng cần xem lại. Cà phê hữu cơ ngoài những nguyên tắc canh tắc gắt gao thì chúng lại mang đến những giá trị lớn sức khỏe người dùng như sau:

Lợi ích của cà phê hữu cơ giúp cải thiện sức khỏe:

Cà phê hữu cơ chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể. Điều này giúp giảm nguy cơ các bệnh ung thư, làm giảm mệt mỏi và giữ cho hệ thống tuần hoàn khỏe mạnh. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong cà phê cũng giúp bảo vệ gan khỏi các bệnh lý liên quan đến sự lão hóa của gan. 

Cung cấp năng lượng và cải thiện tinh thần: Caffeine trong cà phê hữu cơ giúp kích thích các hệ thần kinh, cải thiện tinh thần và làm giảm căng thẳng. Tác dụng của caffeine còn giúp cải thiện khả năng tập trung, tăng cường sự tập trung và hiệu suất làm việc. Ngoài ra, lợi ích của cà phê hữu cơ còn có tác dụng giảm lo âu, hỗ trợ giải quyết những vấn đề về tâm lý như stress và trầm cảm. 

Bảo vệ tim mạch: Caffeine trong cà phê hữu cơ có tác dụng tăng cường lưu thông máu và giảm nguy cơ mỗi bệnh liên quan đến tim mạch bao gồm đột quỵ, bệnh tăng huyết áp, đau thắt ngực và bệnh tim.

Ngăn ngừa bệnh ung thư: Lợi ích của cà phê hữu cơ có chứa các chất chống oxy hóa tự nhiên như chlorogenic acid, caffeic acid và quercetin giúp ngăn ngừa bệnh ung thư. Các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi sự phá hủy, ngăn chặn sự phát triển tế bào ung thư và giảm nguy cơ mắc bệnh.

Chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu: Nhiều chất dinh dưỡng có trong hạt cà phê vẫn giữ nguyên giá trị dinh dưỡng khi được pha chế. Trung bình, một tách cà phê chứa:

• Vitamin B2: 11% lượng nhu cầu hàng ngày của cơ thể được khuyến nghị

• Vitamin B5: 6% lượng nhu cầu hàng ngày của cơ thể được khuyến nghị

• Mangan và Kali: 3% lượng nhu cầu hàng ngày của cơ thể được khuyến nghị

• Magie và Vitamin B3: 2% lượng nhu cầu hàng ngày của cơ thể được khuyến nghị.

Tại Pun Coffee chúng tôi triển khai vùng nguyên liệu cà phê hữu cơ và chế biến cà phê hữu cơ không chỉ phục vụ nhu cầu của khách hàng mà còn phục vụ chính nhu cầu môi trường nông nghiệp địa phương, việc lấy mô hình cà phê hữu cơ dẫn đường cho định hướng canh tác nông nghiệp bền vững tôn trọng môi trường mà Pun Coffee cùng các nông hộ đang liên kết hướng tới.

Chịu trách nhiệm nội dung: Lương Ngọc Trâm

bài viết có sử dụng nguồn tư liệu internet